Irrawaddy may be poisoned by arsenic

Arsenic အဆိပ္သင့္မွု ျပသနာေတြဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားမွာ ေတြ႕ရွိရလ်က္ရွိျပီး အထူးသျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္ ႏိုင္ငံဟာ အဆိုးရြားဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ Arsenic အဆိပ္သင့္ေနတဲ႔ ေရေတြနဲ႕ ေရရွည္ထိေတြ႕မယ္ဆိုရင္ အေရျပား စုတ္ျပဲပ်က္စီးႏိုင္ျပီး ကင္ဆာေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

Arsenic အဆိပ္သင့္မွုေၾကာင့္ အေရျပားပ်က္စီးေနပံု။

ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာရွိတဲ႔ ေသာက္သံုးေရအမ်ားစုမွာ စိန္အဆိပ္ လို႕ ေခၚတဲ႔ Arsenic ဓာတုပစၥည္းေတြ ျမင့္မားစြာ ပါ၀င္ေနတယ္လို႕ ဘူမိေဗဒ ေျမပံုတစ္ခုက ဆိုပါတယ္။

The Swiss Federal Institute of Aquatic Science and Technology မွ ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ Mr. Michael Berg က ဘူမိေဗဒႏွင့္ ေျမဆီလႊာဂုဏ္သတၱိအေနအထားကို အေျခခံ ေရးဆြဲထားသည့္ ေအာက္တြင္ဖာ္ျပထားသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားအတြင္း Arsenic အဆိပ္သင့္မွု အေျခအေနျပ ေျမပံုတစ္ခုကို သုေတသနျပဳ ေလ့လာခဲ႔ပါတယ္။

Source: Winkel et al. Nature Geosci. doi:10.1038/ngeo254 (2008)

ေျမပံုပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအရ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျပီးလ်င္ ဒုတိယ Arsenic ပါ၀င္မွု အမ်ားဆံုးေဒသျဖစ္ပါတယ္။ 

Mr. Michael Berg ရဲ႕ အဆိုအရ Arsenic ပါ၀င္မွုျမင့္မားတာဟာ သက္တမ္းႏု နုန္းပို႕ခ်မွုျမင့္မားျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ သက္တမ္းႏု ႏုန္းအနယ္အႏွစ္ေတြဟာ ဓါတ္ျပဳမွုျမင့္မားျပီး ေျမဆီလႊာထဲမွ Arsenic ဓါတ္ကို ပိုမိုထုတ္လႊတ္ေစႏိုင္ပါတယ္။

ဘူမိေဗပညာရွင္အမ်ားစုက အဆိုပါ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသ၏ Arsenic ပါ၀င္မွု ျမင့္မားသည္ဆိုေသာ အဆိုမွ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ၂၀၀၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသမွာရွိတဲ႔ ေက်းရြာေပါင္း ၂၅ ရြာကို ေလ့လာခဲ႕ရာမွာ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ႕တဲ႔ ေရတြင္းအားလံုး၏ ၆၇ ရာခိုင္ႏွုန္းမွာ Arsenic ပါ၀င္မွု ျမင့္မားေနတာကို ေတြ႕ရွိခဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။

 Mr. Berg ရဲ႕အဆိုအရ ယခုအခ်ိန္မွာ ယခင္ထက္ပိုမိုသုေတသနျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း၊ နာဂစ္မုန္တိုင္းအျပီး ေျမေအာက္ေရ အခက္အခဲေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြဟာ မိုးေရကိုသာ အဓိက အားထားေနရေၾကာင္း၊ Arsenic ဓါတ္ေတြဟာ အေပၚယံမ်က္ႏွာျပင္အနီးရွိ ႏွုန္း အနယ္အနွစ္မ်ားတြင္ အဓိကပါ၀င္ေနသျဖင့္ အထူးအေလးထားသင့္တယ္လို႕ သိရွိရပါတယ္။

 မွီျငိမ္း။     ။ NATURE Journal ၊ Volume: 454, Issue: 7202,   Pages: 263-263